23 Αυγ 2013

Τα πτερυγιόποδα

Μία από τις κατηγορίες των θαλάσσιων θηλαστικών είναι τα πτερυγιόποδα. Με βάση τα μορφολογικά τους χαρακτηριστικά χωρίζονται σε τρεις οικογένειες:
Τις γνήσιες φώκιες. Τα αφτιά τους είναι μικρές οπές χωρίς εξωτερικά πτερύγια (μεσογειακή φώκια, θαλάσσιοι ελέφαντες, άλλες φώκιες).
Τις φώκιες με αφτιά ή ωταρίδες. Έχουν εξωτερικά πτερύγια στα αφτιά τους (θαλάσσιοι λέοντες, γουνοφόρες φώκιες).
Τους θαλάσσιους ίππους. Είναι τα μόνα πτερυγιόποδα που έχουν χαυλιόδοντες.

Φώκια της Χαβάης

Θαλάσσιος ελέφαντας

Θαλάσσιος λέοντας

Γουνοφόρα φώκια

Θαλάσσιος ίππος

Τα πτερυγιόποδα είναι πλήρως προσαρμοσμένα στη ζωή στη θάλασσα αλλά, σε αντίθεση με τα κητώδη, περνούν χρόνο και στη στεριά, ειδικά για να γεννήσουν και να γαλουχήσουν τα μικρά τους. Λέγονται και «ακροβάτες της θάλασσας», γιατί παρόλο που στην ξηρά μοιάζουν αδέξια και δυσκίνητα, όταν μπαίνουν στο νερό είναι πολύ ευέλικτα και έχουν ιδιαίτερα μεγάλη ευχέρεια στο κολύμπι. Έχουν υδροδυναμικό σχήμα, μάτια που βλέπουν πολύ καλά στο νερό, μουστάκια, ένα παχύ στρώμα λίπους και τέσσερα πτερύγια αντί για πόδια.



Τα περισσότερα πτερυγιόποδα προτιμούν τα ψυχρά κλίματα. Συνήθως τα συναντούμε στους Πόλους και στις περιοχές γύρω από αυτούς, υπάρχουν όμως και κάποια που έχουν προσαρμοστεί σε πιο ζεστά νερά. Το μοναδικό είδος που ζει στη Μεσόγειο και κυρίως στις ελληνικές θάλασσες και ακτές είναι η μεσογειακή φώκια, η οποία θεωρείται παγκοσμίως ένα από τα πιο απειλούμενα με άμεση εξαφάνιση ζώα.

Εξέλιξη

Πριν εξελιχθούν σε θαλάσσια θηλαστικά, τα πτερυγιόποδα ζούσαν στην ξηρά. Έχουν βρεθεί σκελετοί ενός κοινού προγόνου τους, ηλικίας 20–24 εκατομμυρίων ετών, που αντί για πτερύγια είχε πόδια. Το σώμα αυτού του προϊστορικού ζώου έμοιαζε με αυτό της σημερινής βίδρας, είχε μακριά ουρά, κεφάλι φώκιας, δόντια σαν του σκύλου, ενώ τα δάχτυλα των ποδιών ήταν ενωμένα με νηκτική μεμβράνη. Φαίνεται πως ήταν δεινός κολυμβητής, μπορούσε όμως και να περπατήσει.

Πρόγονος πτερυγιόποδου

Λόγω έλλειψης τροφής στη στεριά άρχισε να προσαρμόζεται στις νέες υδρόβιες συνθήκες. Το σώμα του απέκτησε σταδιακά υδροδυναμικό σχήμα και τα πέντε δάχτυλα ενώθηκαν με δέρμα και μετατράπηκαν σε πτερύγια. Τα σημερινά πτερυγιόποδα διατηρούν ακόμη μια υποτυπώδη ουρά, ενώ τα μπροστινά και τα πίσω πτερύγια καταλήγουν σε πέντε δάχτυλα.


Νεαρή μεσογειακή φώκια ξεκουράζεται. Ανάμεσα στα πίσω πτερύγια διακρίνεται η ουρά της.


ΕΙΚΟΝΕΣ: terpsinoe.wordpress.com, epicweird.com, fotopedia.com, oceanlight.com, oceanlight.com, thalassapedia.gr, thalassapedia.gr, thalassapedia.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα